Bias and Variance คืออะไร?

ขอบคุณรูปภาพจาก https://en.wikipedia.org/wiki/Bias%E2%80%93variance_tradeoff

ในการฝึกสอนโมเดล Machine Learning ใด ๆ ก็ตามมี Errors หลัก ๆ อยู่ 2 ประเภทคือ ค่าความผิดพลาดที่ไม่สามารถลดได้ (Irreducible Errors) ซึ่งจะต้องพบเจอเป็นประจำในการทำโมเดลอันเนื่องมาจากตัวแปรที่ไม่รู้จักหรือค่าที่ไม่สามารถลดได้อีก กับค่าความผิดพลาดที่สามารถลดได้ (Reducible Errors) อันเกิดจาก Output Function ของโมเดลนั้นไม่สอดคล้องกับ Output Function แบบที่เราต้องการ ซึ่ง Bias และ Variance จัดอยู่ในกลุ่มที่สามารถลดได้

Bias ใน Machine Learning คืออะไร?

Bias คือความแตกต่างระหว่างค่าที่โมเดลทำนายได้กับค่าที่เป็นข้อมูลจริง ๆ (เฉลย) Bias เป็นสมมุติฐานอย่างง่ายที่โมเดลสร้างขึ้นจากการรู้จำรูปแบบของฟีเจอร์ที่เจอตอนเทรนเพื่อให้สามารถทำนายค่าจากข้อมูลใหม่ ๆ ได้ เมื่อ Bias มีค่าสูงจนเกินไปจะทำให้สมมุติฐานที่โมเดลของเรามีนั้นไม่สามารถใช้ได้ เพราะโมเดลไม่ได้จดจำรูปแบบใด ๆ ของฟีเจอร์ได้เลยในขณะเทรน ดังนั้นจึงทำให้ตอนทดสอบย่อมมีผลแย่ไปด้วยเช่นกัน ซึ่งปัญหาลักษณะนี้เราเรียกว่า Underfitting

Variance ใน Machine Learning คืออะไร?

Variance นั้นเป็นเหมือนขั้วตรงข้ามของ Bias หรือก็คือการที่ให้โมเดลเจอกับข้อมูลมากพอในขณะเทรนจนกระทั่งโมเดลจดจำรูปแบบของฟีเจอร์ตอนที่เทรนได้ แต่ปัญหาอยู่ที่ว่าเมื่อเรียนรู้รูปแบบเดียวขณะเทรนมากเกินไป ทำให้โมเดลทำงานได้ดีแค่กับเฉพาะข้อมูลที่เคยเห็นแต่ไม่สามารถรับมือกับข้อมูลที่ไม่เคยเห็นได้เพราะว่านอกจากมันรู้จำรูปแบบของฟีเจอร์แล้วมันจะไปจำฟีเจอร์ที่ไม่มีความสำคัญอะไรหรือสิ่งที่เป็น Noise ได้ (แต่ถ้าเคยเจอน้อยเกินขณะฝึกสอนก็จะเกิดปัญหาแบบ Bias อีก) ส่งผลให้ขณะที่เทรนนั้นโมเดลให้ผลลัพธ์ที่ดี แต่เมื่อนำไปทดสอบจริงโมเดลไม่สามารถทำงานได้อย่างถูกต้อง เราเรียกปัญหาลักษณะนี้ว่า Overfitting

Bias and Variance Trade Off

สิ่งที่ควรต้องทำสำหรับปัญหานี้คือการหาจุดที่เหมาะสมที่สุด (Optimization) ในการลดทั้งค่า Bias และ Variance ให้ต่ำทั้งคู่เท่าที่จะเป็นไปได้ เพราะหากเลือกเพียงแค่ค่าใดค่าหนึ่งต่ำที่สุดแต่อีกค่ายังคงสูงก็อาจจะทำให้เกิด Underfitting หรือ Overfitting ได้อยู่ดี ดังนั้นขณะเทรนจึงต้องออกแบบโค้ดให้สามารถติดตาม Logs ของค่า Errors หรือ Objective Function ในการเรียนรู้ไว้ด้วย

sn1

Lucid EV Challenging Tesla

Lucid Motors โชว์รถหรูซีดาน EV รุ่น Lucid Air ทำความเร็วในสนามแข่ง WeatherTech Raceway Laguna Seca เทียบเท่า Tesla
NY_25_Pic2_0

Business Go 2025

การทำธุรกิจความยากอย่างหนึ่งคือการทำงานที่ต่อเนื่องทุกวันไม่ว่าสถานการณ์แวดล้อมจะเป็นอย่างไร เศรษฐกิจจะดีหรือไม่ดีอย่างไรก็ตามไม่สามารถ
ChatGPT Image May 11, 2025, 03_52_42 PM

“10 จุดแข็งสำคัญ” ที่จะช่วยให้ธุรกิจแข็งแกร่งและยืนหยัดได้แม้ต้องเผชิญกับอุปสรรคหนักแค่ไหนก็ตาม

จุุดแข็งกับจุดอ่อนบางครั้งธุรกิจไม่ได้แยกออกจากกันให้ชัดเจนเมื่อเจอกับปัญหาและอุปสรรคจึงทำให้ธุรกิจต้องเสียเวลาอย่างมากในการหาวิธีแก้ไข

ติดตาม SUBBRAIN ได้ที่นี่

Categories: Data&IT